Oorspronkelijke titel: Swallow this
Auteur: Joanna Blythman
Uitgeverij: Bouillon!
Jaar van uitgave: 2015
Aantal pagina's: 216
In Slik je dat? neemt Joanna Blythman je mee op reis door de voedselindustrie. En daar krijg je nou niet bepaald honger van. Van veel producten hebben we geen idee hoe ze gemaakt worden, en daar wordt ook bewust door de producenten niet zoveel informatie over prijsgegeven. Blythman is gaan zoeken naar de geheime ingrediënten en productieprocessen en doet daar een boekje over open.
In veertien hoofdstukken behandelt ze onderwerpen als ‘olie’, ‘smaak’ en ‘water’. Ze laat zien hoe ons eten eigenlijk niet meer op eten lijkt, maar door allerlei hulpmiddelen er weer eetbaar uitziet. Zo komt in een fabriek waar ze magnetronmaaltijden maken geen enkel product binnen dat nog op iets in je thuiskeuken lijkt, op tomatenpuree na misschien. De producten worden zo ver bewerkt dat ze al hun kleur en smaak verliezen, dat er vervolgens kunstmatig weer aan toe moeten worden gevoegd.
Een van de belangrijkste dingen die Blythman je leert is dat je je vooral niet moet laten misleiden door wat er op de verpakking staat, zelfs niet wat er bij de ingrediënten genoemd wordt. Wanneer er ‘vers’ op een pak sap staat, betekent het niet dat de sinaasappels die ochtend nog geperst zijn, of dat de stukje fruit van salade net gesneden zijn. Nee, het betekent dat er een ‘synergetisch mengsel van organische componenten, citraten en antioxidanten’ (bewoording van de fabrikant) aan toegevoegd is zodat het fruit geen bruine kleur krijgt en er mooi glanzend uit blijft zien, terwijl het al een paar dagen in dat plastic bakje ligt. Daarnaast is het verpakt onder beschermende atmosfeer - wat zeer hygiënisch klinkt - zodat er weinig tot geen zuurstof meer in het plastic bakje zit, maar gemodificeerde lucht.
Ook de natuurlijke kleur- en smaakstoffen, die veel beter klinken dan de kunstmatige kleur- en smaakstoffen, zijn niet wat het lijkt. Je zou misschien denken dat een natuurlijke kleurstof bijvoorbeeld een druppel bietensap is, maar ook de natuurlijke varianten zijn stevig chemisch bewerkt. Het enige verschil is dat deze natuurlijke stoffen een natuurlijke in plaats van een chemische bronstof hebben. Er komt wel een biet aan te pas, maar het product wat uiteindelijk je winegum of red velvet cake in gaat, heeft weinig meer met bieten te maken.
Toch moet je ook dit boek met een kritische blik lezen. Natuurlijk zijn er dingen die je niet wilt weten, zoals dat er allerlei enge hulpstoffen - zoutzuur en zware metalen - worden gebruikt bij de bereiding van voedsel die niet op de ingrediëntenlijst hoeven te staan, omdat er alleen ‘toegestane hoeveelheden’ van achterblijven. Blythman doet echter denken dat alles wat de fabrikanten in je eten stoppen slecht voor je is. Zeker, het is enigszins oplichterij dat je vlees voornamelijk uit water bestaat, maar daar zul je toch, behalve verminderde smaak, weinig last van hebben. En de tarwe/soja/erwten waaruit gezuiverde vezels en melen wordt gemaakt die in vlees worden verwerkt zitten gewoon in de vegetarische vleesvervanger die niet oneetbaar is verklaard.
Ik geloof zeker dat Blythman veel onderzoek heeft gedaan naar dit onderwerp, maar de vorm van het boek doet toch enigszins amateuristisch aan. Er zitten veel typefouten in, de bronvermelding is nogal knullig, de vormgeving is onaantrekkelijk en niet consequent. Voor mij doet dit af aan de geloofwaardigheid. Het is een boek voor de gemiddelde mens, niet voor de wetenschap, maar als je zoveel claims doet, mag je de bronvermelding wel wat wetenschappelijker aanpakken, zodat lezers ze beter kunnen verifiëren.
Al met al een zeer nuttig boek om eens te lezen, zodat je beter stilstaat bij wat je allemaal naar binnen werkt. Ik ben blij dat wij thuis toch elke dag zelf koken met verse producten en bijna nooit fabrieksvoedsel naar binnen werken (de incidentele pizza daargelaten). Maar lees het boek wel met een korreltje zout en een kritische bril.
Reacties
Een reactie posten